Precies een jaar geleden, op 12 juli 2021, overleed Oriana Pepper, Britse piloot in opleiding. Vorige week kwam het uitgebreide lijkschouwingsrapport beschikbaar: zij overleed door septische embolie (bloedstolsel) in de hersenen. Meest voorkomende symptomen hiervan zijn een TIA of een beroerte.
Zij was in Antwerpen gestoken door een mug en de muggenbult ging ontsteken. De precieze toedracht is uit de media niet meer te achterhalen.
De conclusie van de lijkschouwer is hoe dan ook zonneklaar, blijkens het bericht van RTL Nieuws: “De lijkschouwer concludeert dat de bloedstolsels ontstonden na de muggenbeet.” Deze conclusie volgt onvermijdelijk uit de constatering dat een muggenbeet voorafging aan het ontstaan van bloedstolsels. Eigenlijk is het meer een herformulering dan een conclusie.
Nu is correlatie nog geen causaliteit. Daarom zijn journalisten altijd voorzichtig om bijvoorbeeld van ‘vaccinatiesterfte’ te spreken als iemand na vaccinatie overlijdt – een onderwerp dat hier overigens volkomen los van staat. De overledene was inderdaad door een mug geprikt maar hoe lang daarvoor dan? En had zij verder geen prik gehad, bijvoorbeeld van een spin of een wesp? Geen wondje aan haar knie?
Journalisten krijgen het niet helder
De berichtgeving in diverse media schept verwarring over de plek van de muggenbult: “op het voorhoofd” danwel “boven de wenkbrauw”, “boven het ooglid” en zelfs “in het oog”. (Enkele schermknipsels ter illustratie hiernaast.)
Ook de termijn die verstreek tussen de vermaledijde insectenbeet en de bloedstolsels is moeilijk te achterhalen in de bronloze of naar elkaar verwijzende berichten. Sommige journalisten reppen van “5 dagen na de beet”, in andere artikelen wordt de infectie die haar begin juli fataal werd, gekoppeld aan muggenbeten in mei.
“Op 5 juli was Oriana in België voor haar pilootopleiding. Ze meldde pijn in haar wenkbrauw en een rode vlek na een beet, terwijl ze ook een ‘doffe pijn’ in haar rug had”. Je zou hieruit kunnen opmaken dat ze de pijn meldde op 5 juni.
Volgens de BBC was zij op 7 juli gebeten en op 12 juli overleden.
Hoe het ook zij, tijdens het kennelijke ontstaan van de bloedstolsels klaagde de piloot ook over lage rugpijn. Dit vinden we slechts in enkele berichten terug en het wordt door immunologen ook niet gekoppeld aan de muggenbeet. Dat zou ook niet stroken met de verklaring dat een bacterie toevallig precies in de ader terecht is gekomen die naar de hersenen leidt, zoals we zometeen zullen zien.
De BBC schrijft de oorzaak toe aan een bacteriële infectie “en een insectenbeet op het voorhoofd die daaraan ook heeft bijgedragen“. Dat klinkt weer anders.
Kortom, hoe het precies zat kom ik via de media niet te weten.
Nine4news schrijft zelfs dat ze in haar oog zou zijn gestoken(!) en overleden aan een losgeslagen bloedprop die is geïnfecteerd met bacteriën en elders in het lichaam vastloopt. (Die omschrijving van septische embolie leek mij overdreven maar is letterlijks te vinden op de site van de trombosestichting.)
De Telegraaf kopt boven een kort artikeltje: “Jonge pilote overleden door herseninfectie na muggenbeet: ’Nog nooit gezien’”. Alsof er bij alle dodelijke herseninfecties nooit iemand in de weken daarvoor door een mug werd gestoken: dat zou wel heel toevallig zijn. Of ze bedoelen het opmerkelijke feit dat het een jonge pilote in opleiding betrof, die desondanks werd geprikt.
Immunoloog schetst causale keten
Immunoloog Ger Rijkers schept voor rtlnieuws desgevraagd duidelijkheid; hij weet de causaliteit scherp te ontleden:
- een bepaalde bacterie was al aanwezig op de huid (dat staat overigens niet in het lijkschouwingsrapport)
- toen de mug de huid doorboorde, kwam de bacterie in de bloedbaan terecht (ook dat is geen citaat uit het lijkschouwingsrapport maar zo moet het gegaan zijn)
- de bacterie veroorzaakte een infectie met bloedstolsels (anders is er geen verklaring voor bloedstolsels)
- de bloedstolsels zijn in de hersenen terecht gekomen omdat de prik vlakbij het oog zat, waardoor de bacterie in een ader terechtkwam die direct naar de hersenen leidt.
Onweerlegbare immunologie.
Wetenschapper onthult: “Volgens mij nog nooit gebeurd”
“De belangrijkste boodschap voor de mensen thuis is in dit geval dat het ‘superzeldzaam is'”, zegt immunoloog Rijkers. “Dit is volgens mij in Nederland nog nooit gebeurd.” Dat is een geruststellende gedachte. De immunoloog hoefde dit overigens niet na te kijken want als immunoloog kent hij alle superzeldzame doodsoorzaken volgens hem uit het hoofd. Die zijn dermate zeldzaam dat ze nooit gemeld worden. Daarom is het ook niet zinvol om ze op te zoeken.
Maar: niet voor één gat te vangen, wil Rijkers niet uitsluiten dat er toch iets anders aan de hand kan zijn: het zou misschien toch een tropische mug kunnen zijn geweest die de infectie heeft veroorzaakt: “Er zijn duizenden soorten muggen, die kunnen bijvoorbeeld malaria of het zikavirus meenemen.” De mee-geïnjecteerde huidbacterie (staphylococcus aureus) is kennelijk toch geen 100% overtuigende kandidaat. Dus toch een Zika-achtig virus uit Afrika?
“Antwerpen heeft een haven en het kan zijn dat er muggen mee zijn gekomen, maar ik verwacht het niet.” zegt immunoloog Rijkers.
Een spijkerharde onderbouwing, die bijval vindt van een Engelse lijkschouwer: “Parsley commented that he had never seen a case like this before”. Ook al niet…
Rivm en nieuwe inzichten
rivm
Het rivm zegt over de Staphylococcus Aureus dat vooral de weerstand van de patiënt doorslaggevend is. Bloedstolsels worden niet expliciet genoemd als gevolg van de staphylocuccus aureus, wel bloedinfecties. Alleen bij ouderen vermoedt men bloedstolselgevaar na infectie.
Maar met de weerstand van de piloot was niets aan de hand.
Nieuwe inzichten
Twee weken geleden verscheen een studie in Science die beschrijft hoe een defect in het OTULIN-gen mensen kwetsbaar maakt voor deze stafylokokken. Deze patiënten hebben vaak (vanaf hun tiende jaar) last van uit de hand lopende infecties en necrosevorming. Of je daarmee piloot wordt vraag ik mij af en dan laat je je toch ook niet naar huis sturen met een antibioticakuurtje als je een rare ontsteking boven je oog hebt.
Auteur András Spaan (UMC Utrecht en The Rockefeller University) over zijn onderzoek: “We ontdekten dat natuurlijke antilichamen, gericht tegen het stafylokokken α-toxine, de cellen van de patiënten kunnen beschermen en daarmee het aangeboren defect van hun cel-intrinsieke immuniteit kunnen compenseren.”
Misschien was er toch iets met haar natuurlijke immuniteit gebeurd waardoor die niet helemaal in orde meer was?
Het AD opperde dat Oriana mogelijk de OTULIN-deficiëntie had, anders is zo’n infectie immers niet te verklaren.
Het is toch wat. En andere oorzaken kunnen het niet zijn geweest want die zijn veilig.
Ze was piloot dus bijna 100% zeker dat zij ‘verplicht’ een als zeer veilig bekend staande prik heeft gehad.
Dus het moet wel een andere, zij het zeer vergezochte, oorzaak zijn.
Hoe dan ook, het is triest voor deze jonge vrouw.
Inderdaad. Ik kan me ook een brief herinneren (Pepijn van Houwelingen tweette dat) van wanhopige ouders omdat hun kind de pilotenopleiding niet mocht vervolgen zonder vaccinaties. Daarvan werd later trouwens weer gezegd dat Pepijn die brief gewoon zelf had geschreven om te kunnen tweeten want het was helemaal niet waar… Ongelooflijk, die massapsychose en je kunt er niks aan doen.
Goed dat er obductie heeft plaatsgevonden. Nu kan ook de oversterfte verklaard worden. Muggenbeten! Hier dient zo snel mogelijk een vaccin voor te worden ontwikkeld!
Ik vind het telkens weer zo knap! Hoe de media en de wetenschap samenwerken en dan dergelijke moeilijke raadsels zo goed en eenduidig kunnen oplossen. Ik heb daar zo’n verregaande bewondering voor! Knap hoor.
Mmm… ze hebben (vast ongewild) wel ‘bewezen’ dan, dat geprikt worden levensgevaarlijk kan zijn.
Een optie zou kunnen zijn dat het een bijzonder prik beest is. Bijv. een gemuteerde muskiet. Rekening houdend met het gegeven dat een gemuteerde muskiet die in de natuur terecht komt er niet zomaar weer uitgehaald kan worden.
Ook apart als infectie in ader gezicht komt dat dan de hersens geïnfecteerd met bloedprop word….ik heb met biologie toch echt geleerd dat aders vertakken in groter wordende aders en hun weg naar het hart vinden aldaar de kleine bloedsomloop begint om vervolgens de grote bloedsomloop in te gaan en dan pas weer mogelijk richting de hersens gaat maar die bloedprop was dan allang in de fijne vertakking van de longen blijven steken. Of mis ik hier iets?