Mijn vorige blog ging over een filmpje waarin iemand eerst helder uitlegt hoe het mRNA-vaccin werkt en daar vervolgens bedenkelijke scenario’s aan koppelt. Hij vult onzekerheden, die wetenschappelijk (nog) bestaan, in met onwaarschijnlijke doemscenario’s. Die ‘iemand’ was Andrew Wakefield, een zeer controversiële figuur en dat is een eufemisme. Voor wie de naam niet kent: zie de twee links op datzelfde blog
Op Facebook debunkt Daniel Tuinman datzelfde filmpje, zij het met -naar mijn smaak- veel teveel aandacht voor Wakefield zelf, dus niet alleen op inhoud. Verder lijken er ook in de debunk zelf wel weer wat loze aannames te zitten, althans uitspraken waarvan ik de bronnen zou moeten zien te vinden.
‘Debunkers’ (vooral de critici die artikelen ontkrachten) hebben erg de neiging om zich te diskwalificeren met hun bias, hun vooringenomenheid.
Ik zie het net alweer in de eerste paragraaf van Pepijn van Erp (die ik ooit volgde om zijn skeptische blik) over de Retraction Paper van Peter Borger. Geparafraseerd:
"om aan te tonen dat de test niet deugt, zul je met je argumenten van goeden huize moeten komen want hij is ontworpen door internationaal vooraanstaande wetenschappers als Christian Drosten en ‘onze’ Marion Koopmans".
Pepijn van Erp, Bedenkingen bij het ‘retraction paper’ voor de Corman-Drosten PCR-test
Dat is barpraat. Het hangt er maar helemaal vanaf hoe de verantwoording van de test zelf in elkaar zit. Wie het geschreven of ontworpen heeft is niet van argumentatief belang, tenzij er belangenverstrengeling speelt – maar zelfs dat is ondergeschikt als de argumentatie sluitend is.
Met dit misplaatst respect blijven mensen, vooral beschaafde, respectvolle en fatsoenlijke mensen al te gemakkelijk plakken aan de inconsistenties die bijvoorbeeld het rivm verspreidt. Want dat zijn excellente wetenschappers in een eminent instituut met grote autoriteit… Fout uitgangspunt!
Altijd dat ad hominem
Een debunk als die van Daniel Tuinman lijkt door die persoonlijke aanvallen wat teveel op hoe Maurice in de media wordt aangepakt in plaats van zijn bronnen of inhoud. Ook Willem Engel heeft zinnige dingen gezegd maar die worden weggehoond vanwege andere uitspraken die kant noch wal raakten. Pieter Borger, zelfde verhaal: creationist dus laat maar.
Maar misschien hebben sommige van die rebellen met hun ‘scheve’ invalshoeken best wel een belangrijk stuk van de puzzel te pakken. Het stof is immers nog lang niet neergedaald. De eenkennigheid ontkent de wetenschap, die een arena hoort te zijn, geen VIP-lounge.
Pas weigerde iemand nog om een peer reviewed studie te bekijken die ik aandroeg, ook na mijn aandringen. De reden? Hij had gezien dat iemand anders die studie ook had aangevoerd. Hoe ad hominem kun je zijn!? “Uit de koker van…, dat lees ik niet” zeggen ze dan. Onvoorstelbaar.
Daarbij: Het is ook maar een tienminuten-zoompje. Mijn hemel… Zou het niet zinvoller zijn om bijvoorbeeld iets te debunken als de kritiek van Jan Bonte (Jan B. Hommel)? Maar dan s.v.p. zonder verwijzingen naar hoe verachtelijk die persoon ongetwijfeld is. Die strijd is oninteressant. Iedereen die razend is aan de ene kant of panisch aan de andere verdient empathie. Ze vliegen allemaal op onderdelen uit de bocht en ontkrachten daarmee de eigen valide argumenten. Vervolgens pakken ze elkaar daar dan weer op. Zo jammer!
Daarom: Beste wensen voor iedereen die meewerkt aan voortschrijdend inzicht, pro en contra, ook al gebeurt daar op dit moment weinig tot niets mee op overheidsniveau. Wat daar gebeurt is alleen daarom al geen wetenschap te noemen.
De link naar de debunk van Daniël Tuinman op Facebook.
Een andere drogreden
Kritisch denken levert vragen op. Complottheorieën zijn antwoorden op die vragen, meestal juist de antwoorden die weinig met kritisch denken te maken hebben. Ze komen voort uit niet-kritische fantasie en simplistische tunnelvisie in zichzelf versterkende informatiebubbels. Bewijs ontbreekt, zeker wetenschappelijk bewijs.
Ook nepargumenten worden kritiekloos geaccepteerd en versterkt rond ge-echo’d. Deze tijd drijft veel mensen in de richting van een (evt. tijdelijke) state-of-mind waarin complexiteit niet meer wordt geaccepteerd. Iedereen heeft ofwel gelijk of ongelijk. Letterlijk alles wat hun eigen gelijk ondersteunt wordt onmiddellijk voor waar aangenomen.
De conclusie is voor de meeste critici bepalend voor het al dan niet accepteren van de premissen en dd argumenten. Dat is de omgekeerde wereld: De premissen moeten kloppen, de argumentatie moet sluitend zijn en tot de conclusie leiden, of die nou in je eigen kraam te pas komt of niet.
Ook ik vind de huidige benadering van het virus op het schandalige af maar drogredenen lossen natuurlijk niks op en complottheorieën wijzigen alleen schuldigen aan. Dat is wel leuk voor later maar voor nu?
