Vanaf de start van de vaccinaties in januari 2021 was de claim dat vaccins beter presteerden dan verwacht en de ziekenhuizen vol lagen met ongevaccineerden. De berichtgeving was dat diegenen die weigerden hun verantwoordelijkheid te nemen, uitgesloten moesten worden door de maatschappij. Verbanningen naar strafkampen of onbewoonde eilanden werden zelfs genoemd.
Alle informatie die strijdig was met de opvattingen van de overheid werd bestempeld als desinformatie. Maar hoe zat het nu in werkelijkheid? Wat was er nu achteraf gezien eigenlijk desinformatie? Een reconstructie op basis van de laatste cijfers van het CBS uit die periode.
De epidemiologische situatie
Laten we eerst eens kijken naar de epidemiologische situatie op het moment dat de eerste prik gezet werd. De Britse variant van het SARS-CoV-2 virus was eind 2020 aangekomen in Nederland en was druk bezig dominant te worden. De schrik werd er flink in gezet, maar hoe zat het met de oversterfte, mede in het licht van deze nieuwe besmettelijker variant?
We zien links de oversterfte tijdens de eerste golf met in rood aangegeven het deel daarvan dat aan corona gestorven zou zijn. De oversterfte is volledig verklaard vanuit de sterfte aan corona. Hetzelfde zien we bij de tweede golf. Echter, vanaf februari zien we meer corona overlijdens dan er verklaard kan worden door de oversterfte, dat is al vreemd.
Vanuit deze epidemiologische situatie gaan we een aantal stellingen nalopen, die ons voorgehouden werden, al het andere werd bestempeld als desinformatie.
Claim 1: Het vaccin maakte een einde aan de tweede golf
We zien in de grafiek al dat eind december de top van de oversterfte nabij is. Op 4 januari 2021 was de top bereikt, enkele dagen voordat op 8 januari de eerste prik werd gezet. Nu zou je nog kunnen denken dat vaccinatie dit proces zou hebben versneld. Echter op 23 februari 2024 heeft het CBS cijfers gepubliceerd, waaruit de werkzaamheid van de vaccins kan worden berekend. We publiceerden daaruit dit eerste artikel: CBS heeft onwerkzaamheid vaccin zichtbaar gemaakt.
De groene lijn is het percentage overlijdens “alle oorzaken” van iedereen die precies 1 prik heeft gehad en dus in de eerste 4 weken na de eerste vaccinatie zit. De blauwe lijn is het percentage binnen dezelfde groep dat dat aan corona overlijdt. Het verschil is rond de 25%, wat betekent dat het vaccin in de eerste 4 weken een negatieve bescherming gaf. Volgt direct uit de CBS-cijfers!
Wellicht is dat dan ook de verklaring dat de daling van de sterfte in januari/februari minder steil was dan na de top in november. Zeker is dat hiermee aangetoond is, dat de bewering dat vaccinatie een einde heeft gemaakt aan de tweede golf gewoon berust op desinformatie. De oversterfte was al verdwenen op het moment dat de periode met negatieve bescherming voorbij was.
Claim 2: Het vaccin voorkomt ziekenhuisopnames
Dat is wellicht een nog minstens zo belangrijke claim geweest. Eenmaal gevaccineerd zou je niet meer in het ziekenhuis kunnen belanden werd gesteld. Ook daarvan hebben we officiële cijfers die NICE voor ons heeft bijgehouden. Hier zien we hoe het verloop van de ziekenhuisopnames is geweest:
Dezelfde grafiek dus met nu ook het aantal ziekenhuisopnames (de oranje lijn). Die loopt uiteraard wat voor op het aantal overlijdens.
Vanaf half januari 2021 zien we wat vreemds. Terwijl het aantal overlijdens bleef dalen en de vaccinatiegraad steeds hoger werd, zette een oorspronkelijke daling van het aantal opnames zich om in een stijging tot bijna het niveau in januari. Dus hoe minder mensen er ONgevaccineerd waren, hoe meer ziekenhuisopnames er kwamen en dat is verdacht. Maar wie waren dan al die opgenomen coronapatiënten die niet overleden aan corona?
De berichten in de media waren dat de ziekenhuizen vol lagen met ongevaccineerden wegens covid-19. Als dat zou kloppen, dan zou jouw kans om ernstig ziek te worden door corona enorm vergroot zijn door gevaccineerde buren. Deze claim moet dus wel berusten op desinformatie!
Claim 3: Het vaccin beschermt voor 95% tegen ernstig ziek worden
Om hierover iets te kunnen zeggen, bekijken we de VE-waarde (=Vaccinatie Effectiviteit), die je kunt berekenen door het aantal overlijdens aan corona in relatie te brengen tot de vaccinatiegraad. Lees bv deze post hierover als uitleg. We konden dit nu berekenen dankzij de publicatie van het CBS op 23 februari.
We zien hier de gemiddelde VE voor het gevaccineerde deel van de bevolking. Dat is dus inclusief de eerste 4 weken van de vaccinatie, vandaar dat de grafiek ook met een negatieve waarde begint. Pas in maart komt de VE boven de 0% uit, de oversterfte was toen net verdwenen en overgegaan in ondersterfte.
In april zijn we aangekomen op een VE van 50% en dat betekent dus dat het vaccin 10X zo weinig beschermde als ons beloofd was. Nemen we ook de eerste maanden mee (ook dan zou je eigenlijk beschermd willen zijn, met name ook omdat corona toen nog niet helemaal weg was), dan komen we uit op rond de 20%.
Factoren die het resultaat beïnvloeden, zoals het Healthy Vaccinee Effect, heeft CBS niet ingecalculeerd.
Een effectief vaccin zou voor tenminste 80% bescherming moeten bieden. Dus ook de claim dat het vaccin effectief zou zijn, berust op desinformatie.
Claim 4: Het vaccin is veilig
Het bewijzen dat een vaccin veilig is of juist onveilig is zeer lastig. Je moet dan bij een verdacht overlijden obductie uitvoeren en dan vaststellen dat of vaccin tot de dood heeft geleid. Of je werkt met controlegroepen, maar dat is bij het testen van de veiligheid van de vaccins in onvoldoende mate gebeurd: ook de controlegroepen werden uiteindelijk gevaccineerd. Er zijn bij obducties weliswaar sterke aanwijzingen gevonden dat vaccinatie in een aantal gevallen de doodsoorzaak was, maar dit is niet direct te vertalen in een overlijdensrisico voor de hele bevolking.
Wel zijn er sterke aanwijzingen te vinden in de eerdergenoemde CBS-cijfers. Kijk naar deze grafiek:
Dezelfde grafiek als eerder getoond, maar nu met twee extra lijnen. De zwarte lijn is de “ondersterfte na oversterfte”. Dat is het fenomeen dat epidemieën het moment van sterven voor de zwaksten vervroegt (“Old man’s friend”).
Dat betekent cijfermatig dat het grootste deel van de oversterfte verdeeld wordt over de 12 daaropvolgende maanden als ondersterfte. We zien dat fenomeen perfect terug na de eerste golf. De oversterfte is overgegaan in de voorspelde ondersterfte en duurde tot de start van de tweede golf (de piek in augustus was de hittegolf).
Na de tweede golf verwachten je dat de baseline (de zwarte lijn) weer verder gaat dalen. In maart 2021 zouden we dan een grotere ondersterfte moeten hebben. Het verloop van de oversterfte zou dan ongeveer de stippeltjeslijn hebben moeten volgen. Maar dat gebeurde dus niet. Vanaf april was er weer oversterfte, die rond de 40/dag bleef. Een fenomeen dat optreedt sinds er werd gevaccineerd. Het is nog geen bewijs dat vaccinatie hiervan de oorzaak is, alhoewel we niets beters kunnen bedenken.
Zolang vaccinatie niet is uitgesloten als mede- of zelfs hoofdoorzaak van de aanhoudende oversterfte sinds de start van de eerste vaccinatiecampagne, is de claim dat vaccinatie veilig is desinformatie.
Claim 5: Het vaccin is effectief
De effectiviteit van een vaccin is af te meten aan hoeveel vaccins je moet zetten om één leven te kunnen redden. En dat hangt dan weer af van twee factoren: wat is (gegeven ook de leeftijd van de persoon) de kans om aan de ziekte te overlijden en wat is de bescherming die het vaccin je daarbij geeft. In dit artikel heb ik aangetoond dat de effectiviteit erg tegenvalt. Deze grafiek liet ik zien:
De rode en blauwe getrokken lijnen zijn de berekende aantallen benodigde vaccins om één leven te besparen. De gestreepte lijnen zijn de trendlijnen. We zien hier dat om gemiddeld één leven van een 80-jarige in 2021 te sparen, er ongeveer 1000 vaccinaties gezet moesten worden. Dat lijkt nog acceptabel. Maar in 2022 is dat al met een factor 10 toegenomen, omdat a) de bescherming van het vaccin afgenomen is en b) corona veel minder rondging.
Daarnaast kennen we nog steeds de onverklaarde oversterfte, waarbij we rekening moeten houden dat het risico wel eens neer zou kunnen komen op rond de 1:1200 per vaccinatie. Als we uit veiligheidsoverweging die grens aanhouden, dan was in 2022 vaccinatie alleen aan te bevelen voor de ouderen boven de 95 jaar.
Als we kijken naar jongere mensen, dan zijn er al snel tienduizenden prikken nodig om mogelijk één leven te sparen. En als we dit in geld gaan uitdrukken, dan heeft een enkel gespaard leven al snel tientallen miljoenen euro gekost voor de jongere generatie. Als maatschappij geldt hier een vuistregel dat een QALY €20.000 mag kosten, de gezondheidszorg is hier dus ver zijn boekje te buiten gegaan. Dat vaccinatie een effectief middel is, dat is dus ook desinformatie.
Conclusies
Er zijn door de overheid diverse claims rondom de vaccins gedaan:
- Het vaccin maakte een eind aan de tweede golf
- Het vaccin geeft een hoge mate van bescherming
- Het vaccin voorkomt ziekenhuisopname
- Het vaccin is veilig
- Het vaccin is effectief
Met cijfers is aangetoond dat er voor geen enkele claim onderbouwing is om deze waar te maken. Met andere woorden, de overheid heeft voortdurend desinformatie verspreid over de werking van het vaccin. Kijkend naar de statistieken wordt het steeds onwaarschijnlijker dat nieuw onafhankelijk onderzoek deze claims zal kunnen onderbouwen.
6: Je doet het voor een ander, want het voorkomt transmissie, want dat is getest… Nee; dus nepnieuws.