MANAGING EXPECTATIONS
Zoals Olav Mol regelmatig ontploft als een coureur na een pitstop terug op de baan komt op een voor Olav totaal verrassende positie, zo schudt het RIVM op zijn grondvesten als de griepsterfte jaar na jaar hoger is dan verwacht. En echt: elk jaar opnieuw.
Stel nu dat je manager facilitaire voorzieningen bent en dat deze grafiek je energiekosten weergeeft. Jaar na jaar breken de kosten door je prognose heen – en toch stel je je prognose nooit bij. Sterker nog, je probeert niet eens om er iets aan te doen, je zit gewoon elk jaar met een enorm gat in je begroting.
“Gôh, dit jaar wéér meer dan verwacht, erg hè?” En weer over tot de orde van de dag, begroting copy/pasten voor volgend jaar. Je baas snapt er toch niks van, daarvoor heeft hij jou immers ingehuurd.
Een bedrijf dat zo wordt gerund gaat op een gegeven moment ten onder, dat kan niet anders. Er komt een jaar dat het ineens niet meer op te vangen is. Als je er dan tussentijds ook nog bezuinigd wordt, gaat de rek eruit. Je houdt je mond maar want anders krijg je “had je daar niet wat eerder mee kunnen komen?”.
Het RIVM meldt ook nu met enige regelmaat “een hogere sterfte dan verwacht”. Nu is er elk griepseizoen een hogere sterfte dan het RIVM verwacht. Daar is immers de term “oversterfte” voor bedacht. Dan hoeft het RIVM de verwachtingen niet bij te stellen.
Als je naar voorgaande jaren kijkt, had je deze sterfte wel verwacht.
De bandbreedte die RIVM van oudsher verwacht is aangegeven door stippellijntjes in de grafiek. Je vraagt je toch af hoe professionals zo kunnen werken. (De grafiek geeft trouwens meerdere landen weer, niet alleen NL. Het beeld is hetzelfde; misschien is het een internationaal-virologische manier van naar cijfers kijken.)
Wat had het RIVM dan kunnen doen met de jaarlijkse onderschatting die ze “oversterfte” hebben genoemd? Nou, proberen om zware besmettingen en groepsbesmettingen minder kans te geven bijvoorbeeld: wat dacht je van een beter binnenklimaat? Dat had die sterfbergen in het jaarlijkse landschap aanzienlijk af kunnen vlakken. En baat het niet dan schaadt het ook niet: dan zitten mensen de hele dag in schone lucht op kantoor of bij een concert, heel erg kan dat niet zijn.
Laten we maar zwijgen over de andere zorginstituten: de WHO, maar ook in NL: controlerend, toezichthoudend, kwaliteitsbewakend, ze bestaan allemaal, zitten in grote gebouwen met ambtenaren, artsen, labs en weet ik niet wat allemaal in dienst, complete afdelingen HR en Communicatie – en ze hebben allemaal weggekeken.
Ik hoop dat je hier nog eens aan denkt als het RIVM weer eens komt met “een hogere sterfte dan verwacht”.