Deze vraag zingt al een tijdje rond en er wordt van alles geroepen, maar het beeld wordt steeds scherper. En het aardige is dat het van alle kanten gesteund wordt door documenten van de overheid. Laat ik eerst maar eens aan die kant beginnen. Wat weten we, ook dankzij het speurwerk van Leon1969.

• À partir de Staatcourant van 1 december 2020, waarin de voorwaarden beschreven staan voor het leveren van de nodige persoonsgegevens aan CIMS: geen informatie als de gevaccineerde is overleden.
• Un MVW-document van 4 maart 2021, waarin melding wordt gemaakt van het in-productie nemen van de nieuwe versie van CIMS 2.0 op 25 februari 2021.
• Un memo van RIVM op 20 april 2021 waarin RIVM haar zorgen uit over een achterstand van 29,7% bij het registreren in CIMS.
• À partir de CBS-publicatie van 23 februari 2024 waarin het CBS sterftecijfers publiceerde uitgesplitst naar vaccinatiestatus volgens CIMS.
• Het Nivel rapport Ondersterfte bij COVID-19-gevaccineerden en oversterfte bij ongevaccineerden, waarin het Nivel melding maakt van ontbrekende vaccinaties. De schatting voor het percentage blijkt echter veel te laag en is op foutieve wijze berekend.

De reconstructie

Uiteraard heeft de overheid voor ons geen draaiboek hoe alles in elkaar zit, maar we kunnen het nu wel zelf in elkaar zetten. Om te beginnen heeft de overheid gemeend om overledenen te weren in de CIMS-database, waar dus de vaccinaties worden geregistreerd. Dat lijkt op het eerste gezicht valide en werd onderbouwd met het argument dat overledenen geen oproep voor een tweede vaccinatie mogen krijgen. Maar als je diezelfde database wilt gebruiken voor analyse van de cijfers, dan is dat funest. Het zou nog net kunnen als de vaccinatie direct wordt ingevoerd en gebeurt voordat een eventueel overlijden plaats vindt.

Uit de CBS-cijfers van 23 februari 2024 hebben we een reconstructie kunnen maken van de achterstand die er zou zijn bij het CIMS. Deze grafiek lieten we zien:

Het verschil tussen de blauwe en de zwarte lijn is de achterstand die we zagen. Na verdere reconstructie begrijpen we steeds meer wat we hier zien.

Op 4 maart 2021 wordt melding gemaakt van het in productie nemen van een nieuwe versie van CIMS, versie 2.0. Dat zou op zich geen groot nieuws hoeven te zijn, maar het heeft er alle schijn van dat toen pas de beperking ingebouwd was dat overledenen niet geregistreerd mochten worden. We zien namelijk dat op die datum de zwarte en blauwe lijn plotseling uit elkaar gingen lopen:

Het is te toevallig om het niet aan de nieuwe versie toe te kunnen schrijven. Maar we gaan verder met de reconstructie. Op 20 april 2021 schrijft het RIVM een memo waarin het zich zorgen maakt over de oplopende achterstand in de registraties van de vaccinaties in CIMS. Er zou volgens het RIVM op die datum een achterstand zijn van 29,7% van het tot dan toe aantal gezette prikken. Zeer opmerkelijk en dat heeft uiteraard de krant niet gehaald. Maar die 29,7% kunnen we nu natuurlijk wel opnemen in deze grafiek en zien of die overeenkomt met onze eigen berekeningen vanuit de CBS-cijfers:

En warempel, wij vinden vrijwel dezelfde achterstand in de CBS-cijfers (29,7% van de vaccinatiegraad is gelijk aan onze 20% ontbrekende registraties). Dat geeft vertrouwen dat zowel RIVM als CBS dicht in de buurt van de werkelijke achterstand zitten.

Klopt die 29,7% wel?

Het RIVM meldt dus die 29,7% achterstallige registratie in haar memo, maar klopt dat ook? Het is hun schatting, gebaseerd op het aantal uitgeleverde vaccins. Gelukkig kunnen we terugvallen op de CBS-cijfers van 23 februari. Daarin vinden we voor de betreffende week een totaal aantal gevaccineerde overlijdens van 1347. Die kunnen we vervolgens vergelijken met de totale sterfte, die het wekelijks CBS publiceert en die was voor die week 3144. De verhouding zou dus overeen moeten komen met de vaccinatiegraad. We vinden als quotiënt 42,8% en dat is dus fors minder dan de vaccinatiegraad van 62,4%. Als we die 29,7% in mindering brengen op die 62,4% komen we uit op 43,9% en dat is vrijwel gelijk aan de 42,8%. Die 29,7% was dus een vrij nauwkeurige schatting door RIVM van de achterstand in de registratie bij CIMS.

Later is er een update van deze cijfers verschenen. Die bevestigen het beeld van oplopende achterstand, die later langzaam weer ingelopen werd.

Wat is de achterstand nu?

We hebben nu alle ingrediënten om de achterstand in de CIMS-administratie te kunnen berekenen. Het verschil tussen de zwarte en blauwe lijn is de achterstand in CIMS op basis van de CBS-cijfers van 23 februari. Als we vanuit de zwarte lijn naar links gaan, is de tijd tussen de lijnen de achterstand die is opgelopen. Bijvoorbeeld, als we kijken op 26 maart 2021, waar de vaccinatiegraad 49% is (blauw), dan zien we dat die in CIMS (zwart) pas rond 1 mei is bereikt, een achterstand van ongeveer 5 weken op 1 mei.

Dit kunnen we voor elke week zo uitrekenen en dan komen we op de volgende grafiek:

We zien hier als een groene lijn dat de achterstand vanaf maart 2021 oploopt tot wel 10 weken begin april. Ongetwijfeld zal de enorme werkdruk bij de huisartsen en prikstraten ertoe hebben bijgedragen dat de administratie achter heeft gelopen.

De achterstand daalt daarna tot 5 weken en blijft daar dan stabiel op hangen. We zijn benieuwd naar de uitleg die de overheid heeft bij het systematisch achterlopen van 5 weken bij de registratie. Is dat nog werkdruk of juist een voorschrift? Hoe het ook zijn, door die 5 weken achterstand, ontstaat er een volkomen vertekend beeld van de effectiviteit van de vaccins. Daar waar op basis van de ongecorrigeerde cijfers door zowel RIVM als NIVEL een elixer werking van een factor 3-5 werd geclaimd, kunnen we in het meest gunstige geval slechts claimen dat vaccinatie geen gunstig effect heeft gehad of de sterftekansen na vaccinatie.

Wat als er helemaal geen achterstand was?

Dat zou vreemd zijn, want dat zou dus betekenen dat het RIVM op 20 april 2021 desinformatie heeft verspreid over de vermeende achterstand. Waarom zouden ze dat gedaan hebben? Als die achterstand er inderdaad was, maar het is inmiddels ingehaald, dan heeft de overheid gehandeld in strijd met haar eigen BRP-voorschriften, door gegevens van overledenen aan CIMS te verstrekken. Maar goed, de overheid neemt het vaak niet zo nauw, dus wellicht zou het dan toch kunnen kloppen. Maar in dat geval zou de overlijdenskans als ongevaccineerde opeens tot wel het vijfvoudige zijn volgens het Nivel onderzoek, zonder dat er iets met de ongevaccineerde is gebeurd en dat is raar. De sterftekans voor de gevaccineerden zou juist sterk zijn gedaald voor ALLE oorzaken, dus niet alleen voor corona. Ook dat is raar, vaccineren werkt dan dus als een levenselixer. Er lijkt geen enkele aanwijzing te zijn dat de overheid hier tegen haar eigen voorschriften heeft gehandeld.

HVE

Naast de puur cijfermatige benadering op basis van de vaccinatiegraad, hebben we ook te maken met het HVE: het Healthy Vaccinee Effect. Dat is het verschijnsel dat te zieke en te kwetsbare mensen zich niet meer lieten vaccineren. Dat geeft een vertekening van de VE: deze lijkt daardoor groter. Helaas is dit effect moeilijk in cijfers uit te drukken, maar dat het een rol speelt is zeker.

(Zie voor meer info over het berekenen van VE de vorige post)

Wat betekent dit nu

Vooralsnog is dit een analyse van de sterfte ongeacht de doodsoorzaak. De uitkomst is dat vaccinatie niet die grote verschillen heeft gegeven die gedacht zijn, integendeel. Het is ook geen antwoord op de vraag of vaccinatie de oorzaak is van de oversterfte, want daarvoor zijn de vaccinatiecijfers te onzeker. Rond de 11% van de bevolking is nu ongevaccineerd en de oversterfte is ongeveer 10%. Als inderdaad precies 11% ongevaccineerd zou zijn, dan zou er nog geen aanwijzing zijn dat de vaccinatie de oorzaak voor oversterfte zou zijn. Maar als blijkt dat 12% ongevaccineerd is, dan zit de oversterfte opeens volledig bij de gevaccineerden (immers, 1% minder sterfte bij ongevaccineerden is 10% meer sterfte bij de gevaccineerden). De verschillen zijn te klein om het uit deze cijfers te halen. Maar dat ontslaat de vaccins zeker niet als kandidaat nummer 1.

Wat we wel kunnen doen, is een betere schatting maken van de bescherming die het vaccin ons heeft gegeven bij het voorkomen van covid-19 als doodsoorzaak.

Deze grafiek hebben we eerder laten zien, op basis van de 23 februari cijfers:

Een negatieve bescherming in de eerste 4 weken en daarna variërend tussen 25 en 75%. Vanaf de Omikron variant dalend naar rond de nul. Opgemerkt moet wel worden, dat er in de maanden waarin de VE boven de 50% zat, er vrijwel geen corona was. Juist toen het nodig was, tijdens de Deltagolf, was de bescherming vrijwel verdwenen.

Wat als het vaccin helemaal niets doet?

Stel dat het vaccin hetzelfde effect zou hebben als een placebo en we weten dat er een achterstand in de administratie is, wat gaan we dan zien? We nemen daarvoor 20 april 2021 als voorbeeld, want daar geeft het RIVM zelf ook aan dat 29,7% van de gevaccineerden nog niet in CIMS is opgenomen. De vaccinatiegraad was volgens cijfers van het RIVM in die week 62,4% en daarmee kunnen we nu het rekensommetje maken.

Dus als we zouden vaccineren met een placebo, dan zouden we alleen al door de achterstand in de registratie een bescherming van meer dan 50% te zien krijgen. Naarmate de vaccinatiegraad toeneemt, zal ook de schijnbare VE verder toenemen richting de 80%.

We zien overigens dat de door ons berekende VE pas positief werd in maart 2021, daarvoor was deze negatief. We hebben dat al beschreven in april van dit jaar. Maar als we inzoomen op de eerste maanden, dan zien we dat het positief worden van de veronderstelde bescherming, samenvalt met het in gebruik nemen van de nieuwe CIMS-versie.

Het kan natuurlijk toeval zijn, maar zeker is dat de ook door RIVM gemelde achterstand in de registratie voor steeds meer vraagtekens zorgt.

Conclusions

Achterstallige administratie is de belangrijkste reden dat de farmacie in staat is geweest de bescherming van de vaccins veel te rooskleurig voor te stellen. De cijfers geven aan dat er een gemiddelde achterstand is geweest van 5 weken, waardoor gevaccineerde overlijdens in de eerste 5 weken werden geteld als ongevaccineerd. In april 2021 was die achterstand zelfs opgelopen tot 10 weken.

Met deze cijfers wordt de indruk gewekt dat zelfs een niet werkzaam vaccin nog een bescherming van meer dat 50% zou geven.

Het zou de overheid sieren, als zij met officiële en betrouwbaardere cijfers zouden komen, om deze reconstructie te bevestigen.