Op Virusvaria houden we het buitenland ook in de gaten. Bulgarije is herhaaldelijk genoemd, Australië kwam al diverse keren nadrukkelijk voorbij. Hoe staat het er inmiddels voor, hoe verhoudt Nederlands zich met die twee uitersten? Ook Herman Steigstra heeft ervaring met Bulgarije en Australië en doet verslag van de tussenstand. (Uiteraard ook te vinden op steig.nl.
Vijf jaar na het uitbreken van de corona epidemie is het interessant om een aantal landen te vergelijken, die op een totaal verschillende manier hebben gepoogd de epidemie te bestrijden. In dit artikel gaan we Nederland vergelijken met Australië en Bulgarije. Beide landen kwamen in opspraak. Bulgarije omdat het een zeer lage bereidheid had om te vaccineren en Australië omdat het juist een zeer streng corona-beleid had. Welk land was het meest succesvol bij het bestrijden en komt daarmee als “winnaar” uit de bus?
Nederland
Laten we eerst de Nederlandse cijfers bekijken, zonder daarbij te veel in detail te treden. We kunnen voor elk jaar de opgebouwde oversterfte laten zien en daar patronen in proberen te herkennen. Dit zijn de Nederlandse cijfers:
De zwarte lijn is de opgebouwde oversterfte in 2020. Een S-vormige curve die typisch is voor een seizoen epidemie. Deze bereikt de top in week 18, waarna een aantal maanden met ondersterfte zorgt voor een daling gedurende de zomer. Vanaf week 40 kregen we de tweede golf en wordt de oversterfte weer verder opgebouwd. Om goed te kunnen vergelijken met de andere landen, wordt de opgebouwde oversterfte berekend per 100.000 inwoners. Eind 2020 is deze dus gegroeid tot 65 per 100.000 inwoners.
Voor de volgende jaren zien we een veel grilliger verloop, maar wel is de totaal opgebouwde oversterfte telkens boven de 50/100.000. In het eerste jaar dat er werd gevaccineerd zelfs 75/100.000. We mogen concluderen dat vaccinatie deze sterfte niet heeft weten te voorkomen. De totale oversterfte in t/m 2023 was 251/100.000.
Maar hoe deden de andere landen dit? We maken gebruik van de cijfers van OWID, die tot eind 2023 beschikbaar zijn.
Australië
Australië kenmerkte zich door een zeer streng beleid: Zero-Covid. Strenge grenssluitingen, verplichte quarantaine en lockdowns. Mondkapjes waren verplicht. Wellicht dankzij deze maatregelen was er totdat deze in september 2021 werden versoepeld vrijwel geen corona. Dat zien we in deze grafiek:
In 2020 (zwart) was er inderdaad geen oversterfte, zelfs enige ondersterfte, want ook andere virussen kregen zo geen kans. En toch zien we vanaf 2021 (de rode lijn), lang voordat de maatregelen werden versoepeld de oversterfte al oplopen. Vanaf september 2021 doet ook corona mee met de oversterfte en heeft Australië in 2021 een vergelijkbare oversterfte als Nederland.
In hun zomer van 2022 (januari-april) steeg de oversterfte extreem snel. Aan het eind van 2022 is de oversterfte opgebouwd tot boven de 130/100.000, het dubbele van wat we Nederland zagen. Een optelsom van corona en wat officieel “onverklaard” was. Die onverklaarde oversterfte begon dus al in maart 2021, een half jaar voordat corona zijn kans kreeg en er was begonnen met vaccineren. Maar officieel is dat nog steeds “onverklaard”.
In 2023 was de oversterfte vrijwel gelijk aan die in Nederland. Ook daar alleen maar “onverklaarde oversterfte”. Over 4 jaar gerekend was de totale oversterfte 239/100.000, vrijwel gelijk aan Nederland, ondanks het zeer strenge beleid in Australië en de enorme vaccinatiedruk.
Bulgarije
De sterfte in Bulgarije in 2021 werd lange tijd door de farmacie aangevoerd als bewijs dat vaccinatie zijn werk deed in de landen die herhaaldelijk gevaccineerd werden. Bulgarije was immers met een vaccinatiegraad van amper 20% met stip het slechtste jongetje van de klas. Dit zijn hun cijfers:
Bulgarije had de noodtoestand afgekondigd en de horeca en scholen werden gesloten. Ook daar quarantaine voor inreizenden. Als eerste valt dan op dat in 2020 de oversterfte wegens corona pas begon in de herfst. Echter, de gezondheidszorg staat daar op een veel lager niveau dan in de westerse landen, waardoor uiteindelijk corona heftig om zich heen greep. Het resultaat was in 2021 een enorme stijging van de oversterfte tot maar liefst 330/100.000.
Vanaf het voorjaar van 2022 verdween corona (de Omikron variant verving de Delta variant) en de opgebouwde oversterfte stagneerde rond de 100/100.000.
Vanaf 2023 zien we dat Bulgarije als enige land in Europa ondersterfte heeft. Waar andere landen nog steeds worstelen met aanhoudende oversterfte van rond de 50/100.000 heeft Bulgarije juist een ondersterfte van 50/100.000. De totale oversterfte over deze vier jaar was 515/100.000. Het dubbele dus in vergelijking met Nederland en Australië. Daartegenover staat dat er in Bulgarije inmiddels wel ondersterfte heeft.
OWID
Op OWID kunnen we deze cijfers ook vinden. In deze grafiek zien we de samenvatting.
Totale oversterfte-percentage sinds 2020
Australië is Nederland sinds het einde van hun zero-covid (september 2021) aan het inhalen en de sterfte in Bulgarije neemt juist flink af. In dit tempo zal Bulgarije inmiddels een lagere sterfte hebben dan Nederland.
Conclusies
We zien in twee van de drie beschreven landen dat er een effect lijkt van strenge maatregelen. Echter, het is niet meer dan uitstel. Zowel in Bulgarije als Australië was er in 2020 nauwelijks corona. Maar juist vanaf 2021 slaat dan corona alsnog toe. In Australië zien we geen verschil in totale sterfte aan corona in vergelijking met Nederland: de gezondheidszorg staat daar op gelijke voet met die in Nederland. Bulgarije is zwaar getroffen in 2021 en dat lijkt toe te schrijven aan een veel slechter gezondheidssysteem. We zagen dit al eind 2020 ontstaan. Daartegenover staat dat Bulgarije inmiddels te maken heeft met een structurele ondersterfte.
In deze cijfers is geen enkele aanwijzing te vinden dat vaccinatie een gunstige bijdrage heeft geleverd aan onze gezondheid. De winnaar uit deze vergelijking lijkt toch echt Bulgarije te worden, ondanks de hoge prijs die zij in 2021 hebben moeten betalen in coronasterfte. Bedenk daarbij dat sterfte aan corona vrijwel altijd met hoge leeftijden en onderliggend lijden gepaard gaat terwijl de onverklaarde oversterfte ook de gezonden en de jongere leeftijdsgroepen treft.
Hoe verhoudt de covid-sterfte in Bulgarije eind 2020 zich tot een jaar met veel griep?
En is er in 2021 toch ook veel gevaccineerd in Bulgarije? Dat laatste is immers in Zweden ook gebeurd, zelfs al waren daar amper maatregelen en was er minder druk om te vaccineren. Er was genoeg angst onder het volk.
De sterfte is duidelijk, dank daarvoor, nu moet toch iedereen HET zien. De conclusies over de gezondheidszorg in de verschillende landen lijken mij niet onderbouwd door de werkelijkheid. Het waren de WHO richtlijnen die werden uitgevoerd bijna wereldwijd, eerstelijnszorg werd overboord gegooid, longembolieën niet behandeld en zelfs ontkend, enz. Vandaag de dag staan de goede artsen voor de rechter en worden zelfs veroordeeld voor het juist behandelen van mensen met corona. Hoe dat precies in Bulgarije is gegaan weet ik niet. Ook moet men altijd andere omstandigheden meewegen zoals roken en alcohol drinken, armoede, enz. In Australië waren ze nog meer van het padje af dan in Nederland. Waar men aan dood ging tijdens de coronaperiode is ook zeer onduidelijk en vandaag de dag kloppen de ingevulde formulieren niet…
Zonder echt goed onafhankelijk onderzoek waar bijvoorbeeld Wybren van Haga onvermoeibaar om blijft vragen is het duidelijk. De maatregelen hebben gewerkt omdat het zo is?
Dus wordt er nu middels de WHO een bindend accoord in elkaar gepropt waarbij je als land moet volgen wat de WHO dicteert als er weer een virusje langs komt.
https://www.youtube.com/watch?v=a7WyJE4FyzM
En passant behandeld Wybren ook de manier waarop mevrouw Arib is gewipt.
Voor mij is wel duidelijk dat er wel winnaars zijn zoals bijvoorbeeld Bill Gates.
Maar de gewone burger is zwaar de klos waar hij/zij ook woont.
Sorry. Het spijt mij echt heel erg dat ik off topic reageer.
Ik heb, tot mijn grote verdriet, dit artikel en ook het vorige niet gelezen. Terwijl ik juist fan ben van jullie kritische artikelen! De bewegende pictogrammen aan de rechterkant die letters onleesbaar maken, mijn focus weg zitten, de hele tijd bewegen, precies in het leesgedeelte, maken het voor mij onmogelijk. Ik begrijp de behoefte aan delen, maar kan dat niet anders? Desnoods een continue aanwezige banner aan de boven- of onderzijde?
Ik ga het aanpassen!!! Sorry!
De totale sterfte is de oppervlakte (integraal) onder de grafieken. Ik kan me toch niet aan de indruk onttrekken dat er nog heel wat jaren nodig zijn, voordat de sterfte in Bulgarije op hetzelfde niveau zit als dat in NL en Australië. Dan is dit toch eerder een bewijs dat het beleid (of meer de praktijk) van Bulgarije helemaal niet zo goed was? Tenzij de grafieken van 2024 en 2025 [die voorlopig zijn] er heel anders uit gaan zien.
Of zie ik het verkeerd?
In het artikel staat ook een cumulatieve grafiek. Anton heeft daar op het oog trendlijnen aan toegevoegd. Die snijden begin 2025. Dat zou dus betekenen dat Bulgarije vanaf nu beter af is dan nl.