In Januari 2022 verscheen er een rapport onder de vlag van Het John Hopkins Institute over de effectiviteit van Lockdowns. Volgens dit rapport hebben lockdowns nauwelijks tot geen effect op de pandemie terwijl ze wel veel schade veroorzaken. Het Eucalyptisch Genootschap plaatste er deze week een post over waarin dit bondig wordt samengevat. Inmiddels had ik ook al het nodige tegengesputter gelezen van de usual suspects, met de gebruikelijke stoelpotenzagerij: Niet alle auteurs staan op de loonlijst bij het JHI, het begrip “Lockdown” is te vaag om er wetenschappelijk onderzoek over te kunnen doen, het zou weer cherry-picked onderzoeken betreffen etc. etc. Kortom: weinig substantiële argumenten en geen cijfermateriaal.
Het is aardig om in dit kader ook eens naar eerdere soortgelijke kritieken te kijken, net zoals we deden met de factcheck op Geert Vandenbossche. Zo stond in het British Medical Journal (Juli 2021) een pro-lockdown ‘commentary’ waarin de toenmalige kritieken op lockdowns werden gerelativeerd.
Staan die pro-lockdown argumenten nog overeind?
In de belangrijkste bevindingen van die pro-lockdown Commentary vallen vooral de aangehaalde voorbeelden op. Had ik de hele studie moeten lezen? Misschien wel maar ja, een half jaar oud en na het lezen van de Summary Box hoefde ik niet meer.
De Summary Box van het artikel
- Beperkende niet-farmaceutische interventies tegen COVID-19 (bekend als ‘lockdowns’) worden in verband gebracht met gezondheidsschade
- Het is echter een uitdaging om te bepalen of lockdowns de schade hebben veroorzaakt of dat deze schade een direct gevolg is van de onderliggende gezondheidsramp van de pandemie
- Zorgvuldige analyse van oversterfte suggereert dat lockdowns niet gepaard gaan met grote aantallen sterfgevallen op plaatsen die grote COVID-19-epidemieën hebben vermeden (bijv. Australië, Nieuw-Zeeland)
- Dit bewijs moet worden afgewogen tegen de zeer ernstige schade veroorzaakt door COVID-19 zelf, zoals bijvoorbeeld te zien is in Brazilië en India
- Het is onwaarschijnlijk dat overheidsinterventies erger zijn geweest dan de pandemie zelf in de meeste situaties met behulp van gegevens die tot nu toe zijn verzameld
Ad 1. Er is gezondheidsschade. Ze bedoelen niet netto, na aftrek van andere schade. De auteurs betogen niets anders dan dat elke interventie altijd nevenschade heeft. Dat is een bekend gegeven dus ze noemen dit vermoedelijk als eerste punt voor wie die dit nog niet wist. (Als er alleen maar voordelen aan zouden zitten zou je je moeten afvragen waarom we het niet altijd doen, nietwaar?)
Ad 2. Komt de geconstateerde schade echt wel van de lockdowns? Terechte vraag maar minder lastig te beantwoorden dan de auteurs doen voorkomen. Om nou te zeggen dat het hun punt kracht bij zet… Lockdown-resultaten worden op allerlei manieren vergeleken met schade zonder lockdowns bijvoorbeeld door naar gelijksoortige of nabijgelegen gebieden te kijken of de situatie voor en na te vergelijken. Alle studies zijn er juist mee bezig om dat onderscheid te maken, met verschillende invalshoeken.
Vanuit deze algemeenheden komen we nu op meer specifieke argumenten.
Ad 3. Als successen van lockdown-aanpak worden Australië en Nieuw-Zeeland genoemd. Beide zijn door water omgeven gebieden die daardoor al onvergelijkbaar zijn met drukbevolkte en hecht verweven gebieden. De beginsituatie daar doet denken aan de isolatie op een eiland, zoals Ab Osterhaus die schetste – maar dan omgekeerd: alle gevaccineerden bij elkaar in plaats van alle ongevaccineerden.
(Ter info: Australië telt 3,3 inwoners per km2. New Zealand 18, met slechts 5.1 miljoen inwoners. Europa telt 112 inwoners per km2, India: 464(!). Brazilië 25 – die hebben het Amazone-gebied en dan nog is het er drukker dan Nieuw-Zeeland.)
Ad 4. Brazilië en India worden naar voren gehaald om te tonen hoe vernietigend Covid-19 is zonder behoorlijke lockdown. We herinneren ons de beelden in de media nog.
Ad 5. Conclusie: het is onwaarschijnlijk (wetenschappers zeggen nooit ‘uitgesloten’). Maar een echte disclaimer vind ik ‘in de meeste situaties’. Dus er zijn wel situaties waarvoor het anders ligt? En hoeveel scheelt dat dan? En moeten maatregelen in balans zijn met wat ze bestrijden, of zou de ellende minimaal met 50% moeten worden teruggebracht?
De belangrijkste argumenten liggen in het vergelijken van Lockdown-liefjes Australië, Nieuw-Zeeland en het non-lockdown tuig uit Brazilië, India.
Hoe doen Brazilië, India, Australië, Nieuw-Zeeland het nu, een half jaar later?
We kijken naar de Covid-sterftecijfers, ruim een half jaar later. Ik heb Europa als referentie toegevoegd.
Brazilië, het afschrikwekkende voorbeeld van Covid-19, onderscheidt zich qua sterfte bepaald niet opvallend van de rest van Zuid-Amerika (met ook weinig maatregelen) maar, sterker nog: de sterfte ligt in de buurt van die in de Verenigde Staten!
India, het andere toonbeeld van verschrikkingen, heeft opvallend weinig doden per hoofd van de bevolking. Na de uitbraken in mei-juni is er nog maar weinig bij gekomen.
En dan de twee zoetste kindjes van de klas: Australië en Nieuw-Zeeland. Die zijn nog steeds aan het lockdownen, onderdrukken hun bevolking en op de een of andere manier komen ze nu toch aan de beurt. Als de ontwikkelingen van de laatste maanden daar nog even doorgaan of zich nog een keer herhalen, wat bij gebrek aan immuniteit zeer waarschijnlijk is, Is het denkbaar dat ze India nog gaan inhalen… de voorbeeldige lockdowners hebben dan meer Covid-sterfte dan het land dat zo zwaar was getroffen omdat het geen bescherming van lockdowns heeft mogen genieten.
Het is allemaal geen keihard bewijs. Het is wel tekenend voor de mind-set waardoor sommige wetenschappers zich laten leiden. En nu maar hopen dat de immuunsystemen van de Australiërs en Nieuw-Zeelanders overeind blijven.
Al las ik dat je ook met kraanwater je immuunsysteem traint. Kraanwater is ook niet steriel, dus het immuunsysteem wordt echt wel getraind als je verder geen virussen en bacteriën tegenkomt. Echt waar: een factcheckende wetenschapsjournalist schreef dat geloof ik.
